Η Ιερά Μονή Γενεθλίου της Θεοτόκου (Πελαγίας) στην Βοιωτία
Η (γυναικεία σήμερα) Ιερά Μονή Γενεθλίου της Θεοτόκου – Πελαγίας βρίσκεται στο Πτώον όρος, κοντά στο Ακραίφνιο Θηβών και χτίστηκε στα ερείπια του ιερού του Πτώου Απόλλωνος (4ος αι. π.Χ.), ενώ υπάρχει ως μονή από το 12ο αιώνα.
Ως προς την ονομασία υπάρχουν δύο απόψεις. Η πρώτη ότι οφείλεται σε κάποια Ρωμαία Πελαγία, η οποία διασώθηκε από θαλασσοταραχή, ασπάσθηκε το Χριστιανισμό και μόνασε στο Πτώον όρος. Η δεύτερη ότι στο λεκανοπέδιο υπήρχε λίμνη και εμφανίσθηκε η Παναγία στους ποιμένες ζητώντας να ανασύρουν την εικόνα της από τα νερά, οπότε, όταν έκτισαν τον Ναό, τον ονόμασαν Ναό της Παναγίας της πελαγίας. Άλλωστε, στα εβραϊκά το Μαριάμ ερμηνεύεται πέλαγος.
Το Καθολικό, αφιερωμένο στο Γενέθλιο της Θεοτόκου, ανοικοδομήθηκε το 1906 και πανηγυρίζει στις 8 Σεπτεμβρίου.
Κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας αποτέλεσε μετόχι της μονής Σαγματά, ενώ κατά την Επανάσταση του 1821 είχε πάνω από 50 μοναχούς και έλαβε ενεργό μέρος στον Αγώνα στηρίζοντας ποικιλοτρόπως τις στρατιωτικές επιχειρήσεις του Υψηλάντη και του Ανδρούτσου. Όταν μετά την ίδρυση του Ελληνικού κράτους το 1833 έκλεισαν περίπου 400 μοναστήρια η μονή Πελαγίας κρίθηκε διατηρητέα. Στη απογραφή του 1837 υπηρετούσαν 7 μοναχοί και 7 υπηρέτες.
Από το 1940 η Μονή έμεινε εγκαταλελειμμένη. Το 1968 όμως, εγκαταστάθηκε η Γερόντισσα Μακρίνα (+2004) η οποία έκτισε το παρεκκλήσι του αγίου Αλεξίου ως κοιμητήρι, μετέτρεψε έναν αχυρώνα σε παρεκκλήσι τις αγίας Μάρτυρος Πελαγίας, φρόντισε για τηλέφωνο, δρόμο κλπ. κι όλα αυτά ολομόναχη για 19 ολόκληρα χρόνια.
Το 1987 ήρθε στη μονή η σημερινή αδελφότητα με αρκετές μοναχές που έχουν κάνει σημαντικά έργα, ενώ παράλληλα ασχολούνται με το χρυσοκέντημα και την έκδοση βιβλίων του πνευματικού της μονής, Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου κ. Ιεροθέου. Καθηγουμένη είναι η μοναχή Σιλουανή.
Η Ιερά Μονή δέχεται προσκυνητές ως εξής:
Τρίτη-Τετάρτη-Πέμπτη-Παρασκευή-Σάββατο: 10:00 – 12:00 π.μ. και 5:00 – 7:00 μ.μ.
Κυριακή: 7:30 – 12:00 π.μ. καί 5:00 – 7:00 μ.μ.
Email μονής: pelagia@pelagia.org
Ιστοσελίδα μονής: www.pelagia.org
Τηλ. μονής: (+30) 2261035135 , 6944504297