Η Ιερά Μονή Παντοκράτορος “ΤΑΩ” Πεντέλης

Στις ανατολικές πλευρές της Πεντέλης, μετά τον Σταυρό Αγίας Παρασκευής και πριν τη Ραφήνα, βρίσκεται η μαρτυρική Ιερά Μονή Παντοκράτορος Ταώ («Νταού») Πεντέλης.

Ιδρύθηκε το 10ο αιώνα. Καταστράφηκε από τους Σαρακηνούς και ανοικοδομήθηκε τον 12^ο αιώνα από τον βυζαντινό Ιωάννη Καματερό. Το 1465 οι Τούρκοι εκδίωξαν τους Φράγκους που είχαν εγκατασταθεί στη μονή από το 1204 και κατέστρεψαν εκ νέου το μοναστήρι, για να το ανοικοδομήσουν το 1575 δύο πλούσιοι και ευσεβείς Αθηναίοι με την άδεια του Πατριάρχη. Προσέλκυσε, τότε, πολλούς μοναχούς, οι οποίοι ξεπέρασαν τους 150. Τα προνόμιά της ως Πατριαρχική μονή τής έδωσε πολύ πλούτο αλλά και φθόνο από άλλους. Για ένα περίπου αιώνα η ζωή κυλούσε ήρεμα στο μοναστήρι, όμως η συνέχεια της ιστορίας της σφραγίζεται ανεξίτηλα από το αίμα των μοναχών της.

Συγκεκριμένα, το 1680, ανήμερα του Πάσχα, κάποιος υπηρέτης οδήγησε Αλγερινούς πειρατές στη μονή οι οποίοι έσφαξαν όλους τους μοναχούς εκτός από δύο που έλειπαν. Για αιώνες ο τάφος των 179 Πατέρων παρέμενε άγνωστος έως ότου το Σεπτέμβριο του 1965, κατά την πραγματοποίηση έργων ανανέωσης του δαπέδου στο εσωτερικό του Καθολικού, εντοπίσθηκαν τάφοι με ολόκληρα λείψανα μοναχών. Στη συνέχεια, σε άλλα σημεία του δαπέδου που πραγματοποιούνταν εργασίες, βρέθηκαν και άλλοι τάφοι και λείψανα, που βρίσκονταν εντός αυτών και ανέβλυζαν άρρητη ευωδία. Σήμερα, τα άγια λείψανα φυλάσσονται σε λάρνακα στον πρόναο του Καθολικού, καθώς και σε ειδικό χώρο, πού έχει οικοδομηθεί και διαμορφωθεί προς τον σκοπό αυτό δίπλα από το Καθολικό.

Τα λείψανα των 179 σφαγιασθέντων μοναχών ευωδιάζουν, θαυματουργούν και το 1992 αγιοποιήθηκαν και εορτάζονται την Τρίτη της Διακαινησίμου. Μετά από τη σφαγή των μοναχών, για 3 σχεδόν αιώνες η μονή ερημώθηκε.

Το παλιό βυζαντινό Καθολικό είναι του 11ου αιώνος και είναι αφιερωμένο στην Μεταμόρφωση του Σωτήρος. Πέρα από το νέο μεγάλο ναό που έχει κτιστεί, υπάρχουν παρεκκλήσια που είναι αφιερωμένα στον Άγιο Στυλιανό, στον Άγιο Βαρσανούφιο, στους Παμμεγίστους Ταξιάρχες, στον Άγιο Ονούφριο και στον Άγιο Φανούριο.

Το 1963 εγκαταστάθηκε γυναικεία αδελφότητα 11 μοναζουσών και από το 1971 λειτουργεί επίσημα ως γυναικείο μοναστήρι. 

Ανήκε στις λεγόμενες “ακοιμήτους” μονές. Το τριώροφο Καθολικό της μονής, μοναδικό αρχιτεκτονικά στα Βαλκάνια, στεγάζει οκτώ Αγίες Τράπεζες που χρησίμευαν για την τέλεση της ακοιμήτου Θείας Λειτουργίας που επί αιώνες τελούσαν οι Πατέρες της μονής.

Η ονομασία Ταώ ίσως να προέρχεται από τα παγώνια που απεικονίζονται στο υπέρθυρο του κεντρικού κτιρίου και του τοιχίου του περίβολου της μονής καθώς, «ταώς», στα αρχαία ελληνικά, σημαίνει «παγώνι» και επί Φραγκοκρατίας μεταβλήθηκε σε «Νταού».

Εντός της μονής λειτουργούν εργαστήρια κεντητικής, ιεροραπτικής, αγιογραφίας, κηροπλαστικής, παρασκευής θυμιάματος αλλά και Σχολή Βυζαντινής Μουσικής.

Η Ιερά Μονή Παντοκράτορος ΤΑΩ (Νταού) Πεντέλης είναι ανοικτή καθημερινά από τις 7:00 π.μ. έως τις 1:00 μ.μ. και από τις 3:00 μ.μ. έως την δύση του ηλίου, εκτός Κυριακών και μεγάλων Εορτών όπου η μονή είναι ανοικτή καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας.

Τηλέφωνα μονής: (+30) 210-6039226 και 210-6038995

Ιστοσελίδα μονής: http://www.pantokratoros-tao.gr