ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΑΓΙΑΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ – ΑΛΙΣΤΡΑΤΗ ΣΕΡΡΩΝ

Η Ιερά Μονή Αγίας Κυριακής Σερρών είναι από τα παλιότερα μοναστήρια μαζί με την Ιερά Μονή Παναγίας Εικοσιφοινίσσης. Βρίσκεται δύο χιλιόμετρα δυτικά από την Αλιστράτη Σερρών, σε ένα τοπίο πλούσιο σε βλάστηση και νερά.

Η ίδρυσή της τοποθετείται γύρω στα 1857. Λόγω της θέσης της υπήρξε κατά την εποχή του Μακεδονικού Αγώνα, αλλά και αργότερα στην περίοδο της τελευταίας Βουλγαρικής κατοχής, τόπος σύναξης Ελλήνων ανταρτών. Πυρπολήθηκε το 1906 και το 1917 λεηλατήθηκε από τους Βουλγάρους κατακτητές. Σε παλαιότερες εποχές γνώρισε περιόδους ακμής και προόδου.

Σύμφωνα πάντως με πληροφορίες της ηγουμένης Νυμφοδώρας υπάρχει στη μονή έγγραφο βάσει του οποίου μετά την άλωση της Οθωμανικής αυτοκρατορίας το μοναστήρι έγινε έδρα και κατοικία του Τούρκου μπέη (τοπάρχη- διοικητή), η διοικητική εξουσία του οποίου επεκτεινόταν ως το Κ. Νευροκόπι. Οι μαρτυρίες αυτές φανερώνουν ότι και πριν το 1453 υπήρχε εκκλησία της Αγίας Κυριακής, αλλά πιθανόν από άγνωστα γεωλογικά φαινόμενα ή ακόμα από καταστροφές διαφόρων επιδρομέων, να έχει εξαφανιστεί.

Στο μοναστήρι τότε υπηρετούσε ως κηπουρός ο Κυριαζής από την Κρυοπηγή- Αλιστράτης. Αυτός λοιπόν ο κηπουρός, σύμφωνα με τις αφηγήσεις του Αθ. Π. Πετρίδη, λέγεται ότι οραματίστηκε την Αγία Κυριακή, η οποία τον προέτρεψε να πάει στη Μητρόπολη Αλιστράτης, να ενημερώσει τον Μητροπολίτη και να προχωρήσουν στην ανασκαφή, σε σημείο που του υπέδειξε, για να βγάλουν την εικόνα της και τα ιερά κειμήλια. Ο Κυριαζής αδιαφόρησε και δεν έδωσε σημασία στο όραμα εκείνο. Έτσι, μετά από λίγες μέρες οραματίστηκε ξανά την αγία Κυριακή που τον ρώτησε γιατί δεν προχώρησαν ακόμη στην ανασκαφή. Τότε ο Κυριαζής ενημέρωσε τον Μητροπολίτη και αμέσως μετά άρχισαν οι ανασκαφές στο σημείο ακριβώς που του υπέδειξε η Αγία, όπου βρήκαν την εικόνα ανέπαφη καθώς και πάρα πολλά εκκλησιαστικά κειμήλια τα οποία μαζί με την εικόνα με μια πανηγυρική τελετή-λιτάνευση το 1855, μεταφέρθηκαν στο παρακείμενο μοναστήρι της Αγίας Κυριακής.

Σύμφωνα με μαρτυρίες αρχικά η μονή είχε περιμετρικά πανύψηλους τοίχους για την προστασία της. Έμοιαζε με απόρθητο φρούριο. Στο εσωτερικό του είχε διώροφους κοιτώνες και πολλούς μοναχούς, η εκκλησία δε είχε τρεις τρούλους. Στα χρόνια που ακολούθησαν λόγω διαφόρων γεωλογικών φαινομένων η εκκλησία υπέστη σοβαρές ζημιές οι οποίες δεν ήταν δυνατόν να επιδιορθωθούν. Έτσι κατεδαφίστηκε για να χτιστεί στη θέση της μια νέα, από τον μηχανικό Κωνσταντίνο Μαλαγάνη.

Με την ανταλλαγή του πληθυσμού το 1922 προσέφερε αμέριστη συμπαράσταση στους δεινοπαθούντες και κατατρεγμένους πρόσφυγες, κάποιοι εκ των οποίων βρήκαν στέγη στη μονή μέχρι να ορθοποδήσουν. Κατά τους Βουλγαρικούς πολέμους τα στρατεύματα κατά την υποχώρηση τους σύλησαν και λεηλάτησαν το μοναστήρι παίρνοντας μαζί τους ιερά σκεύη, εικόνες και αντικείμενα μεγάλης αξίας. Την εποχή εκείνη η Μονή είχε στην ιδιοκτησία της μεγάλες εκτάσεις με αμπελώνες παράγοντας εκλεκτής ποιότητας σταφύλια και κρασιά. Στα αγροκτήματα εργαζόταν μόνιμο προσωπικό αλλά και οι μοναχοί. Επίσης διέθετε μια αξιόλογη κτηνοτροφία. Λόγω της οικονομικής του ευμάρεια είχε αποκτήσει μεγάλη αίγλη, στην ευρύτερη περιοχή ενώ παράλληλα φημιζόταν και για το μεγάλο φιλανθρωπικό έργο. Μετά από πολλά χρόνια εγκατάλειψης, το 1953 μετατράπηκε από ανδρικό σε γυναικείο μοναστήρι, με ηγουμένη την μοναχή Νυμφοδώρα.

Τα τελευταία χρόνια, η μονή περιέπεσε σε ανυποληψία ως που εγκαταλείφθηκε. Σήμερα όμως (από τον Μάιο του 2014), υπό την Ηγουμένη Νικοδήμη,  η Ιερά Μονή αναγεννιέται και πάλι, απολαμβάνοντας την αγάπη των Αλιστρατινών και φιλοδοξώντας να αποκατασταθεί στη θέση που ιστορικά απολάμβανε στην ευρύτερη περιοχή. Η Αγία Κυριακή εορτάζει στις 7 Ιουλίου, όπου γίνεται διήμερο πανηγύρι, με τη συμμετοχή πιστών από όλη την περιοχή των Σερρών και της Δράμας και στις 2 Νοεμβρίου πανηγυρίζει την Παναγία Κεχαριτωμένη.

Τηλέφωνο Μονής: 2324031499
Ιστοσελίδα μονής: https://agiakuriakh.wordpress.com/
Ώρες λειτουργίας μονής:  9:00 π.μ μέχρι 3:00 μ.μ. Την Τετάρτη η μονή παραμένει κλειστή.