Η Ιερά Μονή των Ποιμένων στην αγία πόλη Βηθλεέμ της Ιουδαίας και συγκεκριμένα στο χωριό Μπετ Σαχούρ είναι ένα σημαντικό προσκύνημα της Αγίας Γης και γνώρισε μεγάλη ακμή κατά τους πρώτους χριστιανικούς αιώνες, καθώς υπήρξε το μέρος όπου ακούστηκε από αγγέλους για πρώτη φορά σε ανθρώπους (μετά τον Ευαγγελισμό της Υπεραγίας Θεοτόκου) το χαρμόσυνο μήνυμα της Γεννήσεως του Θεανθρώπου Χριστού (Λκ., β΄ 8-14). Εδώ, δύο χιλιόμετρα ανατολικά της Βηθλεέμ, οι ταπεινοί Ποιμένες ευαγγελίστηκαν τη Γέννηση του Σωτήρος Χριστού.

Από τον 4ο αιώνα καθιερώθηκε ως ιερός προσκυνηματικός τόπος. Το χώρο του φυσικού σπηλαίου, όπου ήταν οι Ποιμένες κατά την ώρα της χαρμόσυνης δοξολογικής αγγελίας («Δόξα εν Υψίστοις Θεώ»), τον διαμόρφωσε η Βασιλομήτωρ Αγία Ελένη σε ναό και το δάπεδό του το έστρωσαν με πολύχρωμο μωσαϊκό δάπεδο (326-333 μ.Χ.). Σύμφωνα με τον Άγιο Ιερώνυμο, αλλά και την τοπική παράδοση, δυτικά του σπηλαίου υπάρχουν οι τάφοι, τριών εκ των μακαρίων εκείνων Ποιμένων που πρώτοι προσκύνησαν το Θείο Βρέφος. Πάνω από το σπήλαιο των Ποιμένων σώζονται τα ερείπια μεγαλόπρεπης μαρμάρινης βασιλικής του 6ου αιώνος. Η βασιλική αυτή είχε κτιστεί από τον Αυτοκράτορα της Κωνσταντινουπόλεως Ιουστινιανό και καταστράφηκε από την επιδρομή των Σασσανιδών Περσών το 614 μ.Χ. Ξανακτίστηκε όμως και πάλι από τον Άγιο Μόδεστο Πατριάρχη Ιεροσολύμων (632-634 μ.Χ.), για να εξυπηρετήσει την πληθώρα των προσκυνητών και τις λατρευτικές ανάγκες του πολυσύχναστου πλέον Χριστιανο-Ορθοδόξου προσκυνήματος και μοναστηριού.

Μετά την αραβική κατάκτηση και λεηλασία, κτίσθηκε και πάλι μοναστήρι, αλλά περικυκλωμένο με υψηλά τείχη για να προσφέρει άσυλο και προστασία στους μοναχούς της ερήμου, αφού η μονή βρισκόταν στην Ιουδαία και ήταν πέρασμα των μοναχών της Λαύρας του Αγίου Σάββα, της μονής του Αγίου Θεοδοσίου του Κοινοβιάρχου και των αναχωρητών της ερήμου. Στη μονή των Ποιμένων ξαπόσταιναν και διέμεναν με διακονίες που είχαν στη Βηθλεέμ.

Στην «Ιστορία της Εκκλησίας των Ιεροσολύμων» αναφέρεται, ότι στη μονή των Ποιμένων υπήρχε μοναστική αδελφότητα μέχρι τον 11ο-12ο αιώνα. Αργότερα η μονή καταστράφηκε και πάλι, αλλά από τους Σταυροφόρους αυτή τη φορά. Από τότε, η άλλοτε πασίγνωστη μονή των Ποιμένων ερήμωσε και παρέμεινε ως προσκύνημα και ως λατρευτικός χώρος των Ορθοδόξων της περιοχής και για τους λιγοστούς προσκυνητές που επισκέπτονταν την Αγία Γη στους μετέπειτα δύσκολους αιώνες της κατοχής των Μαμελούκων και Οθωμανών Τούρκων.

Από τον 5ο αιώνα και σε όλη τη βυζαντινή εποχή ο εορτασμός των Χριστουγέννων άρχιζε την Παραμονή στο Προσκύνημα των Ποιμένων με απαγγελία εκτενών ευχών, τροπαρίων, μέχρι τις Μεγάλες Ώρες, ιδίως την 3η ώρα όπου γινόταν και η ανάγνωση του σχετικού χωρίου από το κατά Λουκά Ιερό Ευαγγέλιο (β΄ 8-14). Κατόπιν, κλήρος και λαός σε μεγαλοπρεπή πομπή, πήγαιναν, ανέβαιναν με τα πόδια ψάλλοντας στη Βηθλεέμ, στο ιερό Σπήλαιο της Γεννήσεως για τη συνέχεια των Μεγάλων Ωρών και την ακολουθία του εσπερινού των Χριστουγέννων.

Η Ιερά Μονή των Ποιμένων κατέστη γνωστή στο πέρασμα των αιώνων ως «Ποιμενείον» ή «Ποίμνιον» ή «Δόξα εν Υψίστοις Θεώ», όπως επίσης και ως «Πύργος Γαδέρ», τα «χωράφια του Πατριάρχου Ιακώβ και της Ραχήλ», τα «κτήματα του Βοόζ» και ο χώρος της συναντήσεώς του με τη Ρουθ, «τα κτήματα του Ωβήθ, του Ιεσσαί, του Βασιλέως Δαβίδ και ως περιουσία των Αγίων Θεοπατόρων Ιωακείμ και Άννης και σύμφωνα με τους Ελληνορθόδοξους Άραβες «τα χωράφια της Παναγίας». Ο χώρος της μονής των Ποιμένων φιλοξένησε στους κόλπους τους αγίους ανθρώπους, ερημίτες, οσίους, θαυματουργούς ασκητές και ένα πλήθος μαρτύρων αναιρεθέντων υπό των Περσών, Αράβων κατακτητών και Σταυροφόρων.

Σήμερα η Ιερά Μονή των Ποιμένων Μπετ Σαχούρ είναι μετόχι της Ιεράς Λαύρας του Αγίου Σάββα του Ηγιασμένου και έχει Ηγούμενο τον Αρχιμανδρίτη Ιγνάτιο.

Επίσης σήμερα το xωριό των Ποιμένων (ή Μπετ Σαχούρ στα αραβικά) αποτελεί μία μεγάλη Χριστιανική κοινότητα με 13.000 κατοίκους, από τους οποίους το 80% είναι Χριστιανοί και το 20% μουσουλμάνοι. Οι περισσότεροι από τους Χριστιανούς είναι αραβόφωνοι Ορθόδοξοι (Rum Orthodox, όπως λέγονται).

Πηγή:
Σύντομο Ιστορικό, Θαύματα – Σημεία και Αποκαλύψεις στην Ιερά Μονή των Ποιμένων (κατά τα έτη 1900-1971), Αρχιμανδρίτου Ιγνατίου, Ηγούμενου της Ιεράς Μονής των Ποιμένων, Σεπτέμβριος 2007

Αικατερίνη Διαμαντοπούλου www.romiosini.org.gr

www.pigizois.gr