Με την έλευση της φρεγάτας «Σαλαμίς», στο λιμάνι της Δάφνης την Τετάρτη 14 Νοεμβρίου 2012 (1 Νοεμβρίου με το παλιό ημερολόγιο), ξεκίνησαν οι εκδηλώσεις στην Αθωνική Πολιτεία για τον εορτασμό των 100 χρόνων από την απελευθέρωση του Αγίου Όρους το 1912.
Κατά την Παναγιορείτικη αγρυπνία το βράδυ της 14ης Νοεμβρίου στο Πρωτάτο, συμμετείχαν οι είκοσι καθηγούμενοι και αντιπρόσωποι των Ιερών Μονών του Αγίου Όρους, πλήθος Αγιορειτών πατέρων και οι μαθητές της ΑΘωνιάδας εκκλησιαστικής ακαδημίας.
Στην Ιερά Αγρυπνία μνημονεύτηκαν και τα ονόματα των Ελλήνων Αγωνιστών για την απελευθέρωση του Αγίου Όρους.
Ειδική ακολουθία για τη τέλεση της αγρυπνίας με αναφορά για τη συμπλήρωση των 100 χρόνων από την απελευθέρωση του Αγίου Όρους συνέθεσε ο υμνογράφος της μεγάλης του Xριστού εκκλησίας Ιερομόναχος Αθανάσιος Σιμωνοπετρίτης.
Στη συνέχεια οι επίσημοι προσκεκλημένοι κατευθύνθηκαν στη αίθουσα συνεδριάσεων της ιεράς κοινότητας όπου έγινε επίσημη τελετή για τον εορτασμό των εκατό χρόνων παρουσία και του διοικητή του Αγίου Όρους κ. Αρίστου Κασμίρογλου και των διοικητών και διευθυντών των δημοσίων υπηρεσιών του Αγίου Όρους (Ελληνικής Αστυνομίας, Λιμενικού Σταθμού Δάφνης, Πυροσβεστικής υπηρεσίας Αγίου Όρους και του τελωνείου Δάφνης και του κέντρου υγείας των Καρυών).
Ακολούθως ο αρχιγραμματέας της Ιεράς Κοινότητας, Ιερομόναχος Θεόφιλος Παντοκρατορινός, συγκίνησε τους παρισταμένους γιατί ανέγνωσε από τον παλαιό κώδικα των πρακτικών της Ιεράς Κοινότητας τα ιστορικά πρακτικά των είκοσι αντιπροσώπων των Ιερών Μονών για τα ιστορικά γεγονότα των δυο ημερών της απελευθέρωσης του Αγίου Όρους της 2ας και της 3ης Νοεμβρίου τα οποία αναφέρονταν λεπτομερώς στις εκδηλώσεις χαράς και ενθουσιασμού των αγιορειτών πατέρων για την απελευθέρωση μετά από σχεδόν πεντακόσια χρόνια τουρκικής δουλείας.
Τον πανηγυρικό της ημέρας εκφώνησε ο ηγούμενος της Ιεράς Μονής Φιλοθέου Αρχιμανδρίτης κ. Νικόδημος.
Στη συνέχεια ο πρωτεπιστάτης, γέρων Μάξιμος Ιβηρίτης έδωσε τον λόγο στον αρχηγό του γενικού επιτελείου ναυτικού, αντιναύαρχο, κ. Κοσμά Χρηστίδη.
Ο αρχηγός ΓΕΝ αφού ευχαρίστησε τη Ιερά Κοινότητα για την τιμητική πρόσκληση να παραστεί σύσσωμη η ηγεσία του πολεμικού για να συμμετέχει στις εορταστικές εκδηλώσεις και με την φρεγάτα “Σαλαμίς” στον λιμενίσκο της Δάφνης, τόνισε τους άρρηκτους δεσμούς του πολεμικού στόλου με το Άγιο όρος το οποίο απελευθερώθηκε χάρη στην πίστη του αγωνιστή, Παύλο Κουντουριώτη, κυβερνήτη του ιστορικού θρυλικού θωρηκτού “Αβέρωφ” που κατέφθασε στο λιμάνι της Δάφνης μαζί με τα ανιχνευτικά “Θύελλα” και “Ιέραξ” και των υπολοίπων επιτελών του.
Ο Άγιος Πρώτος μέσα σε συγκινητική ατμόσφαιρα κάλεσε τον αρχηγό του ΓΕΝ να παραλάβει ως αντίδωρο της Ιεράς Κοινότητας για τη προσφορά του πολεμικού ναυτικού για την απελευθέρωση του Άγιου Όρους το 1912, ένα πίνακα μεγάλων διαστάσεων που φιλοτεχνήθηκε από αγιορείτη ζωγράφο και παριστάνει την παράδοση και απελευθέρωση του Αγίου Όρους από τον τούρκο Καϊμακάμη στον έλληνα αξιωματικό του πολεμικού ναυτικού.
Πηγή: Γιώργος Θεοχάρης (Αγιορείτικο Βήμα)