Ο εν αγίοις πατήρ ημών Σωφρόνιος, Πατριάρχης Ιεροσολύμων
(Εορτή 11 Μαρτίου)
Η πρόνοια του Θεού, σε περιόδους κρίσιμες για την Εκκλησία, φέρνει στην ηγεσία της μεγάλες μορφές αγίων και ιεραρχών. Έτσι έγινε και το 637 μ.Χ., όταν η αγία πόλη των Ιεροσολύμων πέφτει στα χέρια των Αράβων και ο Πατριάρχης Σωφρόνιος με την προσωπικότητα και την αγία μορφή του καταφέρει, μέσω της παράδοσης της πόλης στον Χαλίφη Ομάρ, να εξασφαλίσει με φιρμάνι την προστασία του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων και των Παναγίων Προσκυνημάτων. Μπορούμε να πούμε ότι ο Άγιος Σωφρόνιος έβαλε τις βάσεις για να είναι μέχρι σήμερα τα σπουδαιότερα προσκυνήματα της Αγίας Γης υπό την προστασία των Ελληνορθοδόξων Αγιοταφιτών.
Αυτός ο άγιος γεννήθηκε στην επαρχία της Δαμασκού και στην τοποθεσία της Φοινίκης που ονομάζεται Λιβανοστέφανος, από γονείς ευσεβείς και σώφρονες, τον πατέρα του Πλινθά και τη μητέρα του Μυρώ. Έπειτα πηγαίνει στο μοναστήρι του μεγάλου Θεοδοσίου του Κοινοβιάρχου και από εκεί αναχώρησε και πήγε στην Αίγυπτο, επιθυμώντας να αποκτήσει περισσότερη μάθηση της σοφίας.
Εκεί λοιπόν βρίσκει έναν άνδρα ονόματι Ιωάννη, γεμάτο από κάθε σοφία εσωτερική και εξωτερική. Και ενώ βρισκόταν εκεί, έπαθε καταρράκτη στα μάτια του και θεραπεύεται από τους αγίους Αναργύρους Κύρο και Ιωάννη, οι οποίοι του ζήτησαν να συγγράψει τα θαύματα, όσα τελούσαν κάθε μέρα, τα οποία και συνέγραψε σύμφωνα με την αίτηση των αγίων.
Επίσης, στον Άγιο Ιωάννη τον Ελεήμονα, ο οποίος τότε ήταν Επίσκοπος της Αλεξάνδρειας, ο ιερός Σωφρόνιος σύνθεσε για αυτόν εγκωμιαστικό επιτάφιο λόγο, με τον οποίο φανέρωσε τον αμέτρητο θησαυρό της ελεημοσύνης και της ευσπλαχνίας, τον οποίο είχε στην ψυχή του ο τρισμακάριστος εκείνος άνθρωπος, και θρήνησε πολύ για τη στέρησή του.
Και αφού ύστερα επανήλθε στα Ιεροσόλυμα, ποιος μπορεί να διηγηθεί με πόση φροντίδα και με ποιους κόπους ποίμανε για 4 χρόνια την ποίμνη που του δόθηκε∙ γιατί δεν είχε μόνο νοητή πάλη κατά των δαιμόνων, αλλά είχε και πόλεμο λογικής κατά των αιρετικών Μονοθελητών, τους οποίους, άλλοτε ανέτρεπε με τις θείες Γραφές και με τις Αποστολικές και Πατερικές παραδόσεις, και άλλοτε τους νικούσε και με τις δικές του διδασκαλίες.
Και πολλά συγγράμματα άξια λόγου και μνήμης άφησε στην Εκκλησία του Χριστού ο αοίδιμος αυτός πατέρας, ένα από τα οποία είναι και ο θαυμαστός βίος της Ισαγγέλου Οσίας Μαρίας της Αιγυπτίας, η οποία αγωνίστηκε στην έρημο ξεπερνώντας τα μέτρα της ανθρώπινης φύσης. Επίσης, συνέγραψε πλήθος ύμνων και ποιημάτων.
Με τέτοιο λοιπόν σωστό και θεοφιλή τρόπο έζησε ο μακάριος αυτός ιεράρχης, ο οποίος εξεδήμησε εν ειρήνη προς τον Κύριο στις 11 Μαρτίου του 638.