Η ανδρώα Ιερά Μονή του Τιμίου Σταυρού στους Μαυρατζαίους της Σάμου Η Ιερά Μονή Τιμίου Σταυρού αποτελεί πνευματικό πόλο έλξης για το νησί της Σάμου. Βρίσκεται στην παλιά πρωτεύουσα, τη Χώρα, κάτω από το χωριό Μαυρατζαίοι. Ιδρύθηκε το 1592, από τον μοναχό Νείλο που με θαυματουργό τρόπο ανακάλυψε, εκεί, την εικόνα της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού.