Η Ιερά Μονή Ευαγγελισμού της Μητρός του Ηγαπημένου, πνευματικό δημιούργημα του Όσιου Αμφιλοχίου Μακρή
Η γυναικεία Ιερά Κοινοβιακή Μονή Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, Μητρός Ηγαπημένου, βρίσκεται στην περιοχή των Κήπων, στη νοτιοδυτική πλευρά της Χώρας της Πάτμου.
Το 1613 ο μοναχός Νικηφόρος Χαρτοφύλαξ, Ηγούμενος της Ιεράς Μονής του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου, έχτισε ένα ερημητήριο στο σημείο αυτό με μια εκκλησία αφιερωμένη στον Άγιο Λουκά.
Το ξεκίνημα ουσιαστικά της μονής έγινε το 1937 όταν νέα κτήρια προστέθηκαν από τον Όσιο Γέροντα Αμφιλόχιο Μακρή, επίσης Ηγουμένου της Ιεράς Μονής του Αγίου Ιωάννου, ο οποίος ίδρυσε το γυναικείο μοναστήρι και το αφιέρωσε στον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου (της Μητρός του Ηγαπημένου).
Ο Όσιος Γέροντας της Πάτμου Αμφιλόχιος Μακρής γεννήθηκε στις 13 Φεβρουαρίου του 1889 στην Πάτμο. Η μοναχική του κουρά έγινε στις 27 Αυγούστου του 1906 στην Ιερά Μονή του Αγίου Ιωάννου Θεολόγου όπου έλαβε το όνομα Αμφιλόχιος. Συνδέθηκε μάλιστα με πνευματική φιλία με τον Άγιο Νεκτάριο, καθώς τον επισκεπτόταν συχνά στην Αίγινα προκειμένου να λάβει τις συμβουλές του, κυρίως στην καρδιακή προσευχή και την οργάνωση του μοναχικού κοινοβιακού βίου.
Στις 14 Νοεμβρίου του 1935 εκλέγεται Ηγούμενος στην Ιερά Μονή της Πάτμου και το 1937, όπως αναφέρθηκε, ιδρύει την Ιερά Μονή του Ευαγγελισμού, ενώ παράλληλα κατά τα έτη 1939-1940 διακόνησε εφημέριος στο Ιερό Προσκύνημα της Παναγίας Διασώζουσας. Διετέλεσε επίσης Πατριαρχικός Έξαρχος στο ιερό νησί και ανέλαβε ιεραποστολική δράση ως πνευματικός σε όλη την Ελλάδα.
Ο θαυματουργός Όσιος Γέροντας Αμφιλόχιος Μακρής εκοιμήθη στις 16 Απριλίου του 1970 και ετάφη στο κοιμητήριο της Ιεράς Μονής του Ευαγγελισμού Πάτμου, όπου βρίσκονται σήμερα τα ιερά του λείψανα. Τον Αύγουστο του 2018 αγιοκατατάχτηκε από το Οικουμενικό Πατριαρχείο και εορτάζεται στις 16 Απριλίου. Επίσης εορτάζεται στις 17 Σεπτεμβρίου, στην μνήμη της ανακομιδής των λειψάνων του.
Η αδελφότητα της Ιεράς Μονής Ευαγγελισμού έχει διακριθεί για την φιλανθρωπία της, την εκπαίδευση, το κέντημα, την αγιογραφία, την μελισσοκομεία και την οικολογική καλλιέργεια. Η μονή διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο κατά την ιταλική κατοχή, καθώς οι μοναχές στην προσπάθεια τους να διατηρήσουν την ελληνική γλώσσα, ασχολήθηκαν με την διδασκαλία της στα παιδιά.
Το 1981 εκοιμήθη η πρώτη Ηγουμένη της μονής γερόντισσα Ευστοχία και σήμερα η αδελφότητα συνεχίζει με Ηγουμένη την μοναχή Χριστονύμφη. Η μακαριστή γερόντισσα Ευστοχία διετέλεσε Ηγουμένη από την ίδρυση της μονής το 1937 έως τον θάνατό της το 1981. Σύμφωνα με ιστορικές πηγές της μονής, χειροτονήθηκε διακόνισσα το 1946 από τον τότε εκπρόσωπο του οικουμενικού Πατριάρχη στα Δωδεκάνησα Μητροπολίτου Εδέσσης και Πέλλης κ. Παντελεήμονα, βοηθούμενος από τον π. Αμφιλόχιο Μακρή. Ιδιαίτερα σημαντική υπήρξε η προσφορά της γερόντισσας Ευστοχίας κατά την τελευταία περίοδο της Ιταλοκρατίας στα Δωδεκάνησα, καθώς λειτούργησε μαζί με άλλες δασκάλες μοναχές το «Κρυφό Σχολειό» στην Πάτμο και οργάνωσε και διηύθυνε το Ορφανοτροφείο θηλέων στην Ρόδο μετά την αποχώρηση των Ρωμαιοκαθολικών μοναχών.
Η συλλογή των εικόνων της μονής χρονολογείται από τον 15ο έως τον 17ο αιώνα. Μεταξύ των πιο πρόσφατων εικόνων συγκαταλέγονται μερικές φιλοτεχνημένες από την μακαριστή αδελφή Ολυμπιάδα, η οποία μαθήτευσε πλάι στον σπουδαίο αγιογράφο και λόγιο Φώτη Κόντογλου.
Η Ιερά Μονή του Ευαγγελισμού είναι ανοιχτή καθημερινά από τις 09:00 έως 11:00 π.μ. (εκτός Παρασκευής).
Τηλέφωνα μονής: (+30) 22470 34125 , 31276 , 31336
Πηγή: patmosmonastery.gr , patmos.gr