Η Παναγία η Κοσμοσώτειρα στις Φέρες, ανατολικά της Αλεξανδρούπολης
Η βυζαντινή μονή (Ιερός Προσκυνηματικός Ναός σήμερα) της Παναγίας Κοσμοσώτειρας βρίσκεται στην κωμόπολη των Φερών, στο νοτιοανατολικό άκρο του Νομού Έβρου και δίπλα στον ομώνυμο ποταμό. Κατά πολλούς είναι μια μικρογραφία της Αγιάς Σοφιάς της Κων/πολης.
Το μοναστήρι της Παναγίας Κοσμοσώτειρας χτίστηκε το 1151-52 μ.Χ. από τον μοναχό Ισαάκιο Κομνηνό, γιο του αυτοκράτορα Αλέξιου Α΄ Κομνηνού. Ο αρχιτεκτονικός τύπος είναι σταυροειδής με τρούλο. Η μονή περιλαμβάνει φρουριακό περίβολο (τείχη, πύργους και πύλη).
Από τις αγιογραφίες που σώζονται ως σήμερα, ξεχωρίζουν αυτές στο κέντρο του ναού. Πρόκειται για ανεπίγραφες αγιογραφίες τεσσάρων στρατιωτικών αγίων, που έχουν ταυτιστεί με πρόσωπα της οικογένειας των Κομνηνών.
Η ίδρυση του μοναστηρίου έγινε η αιτία για να δημιουργηθεί στην περιοχή ένας νέος οικισμός, η Βήρα (οι σημερινές Φέρες). Οι κάτοικοί της ήταν κυρίως εργάτες γης, που απασχολούνταν στα κτήματα της μονής.
Η Παναγία Κοσμοσώτειρα, που εορτάζει τον Δεκαπενταύγουστο, αποτελεί το θρησκευτικό σύμβολο της Θράκης, έχει ανακηρυχθεί προστάτιδα των απανταχού Θρακιωτών και το παγκόσμιο προσκυνηματικό τους κέντρο. Επίσης, το 1996 ιδρύθηκε το Εκκλησιαστικό Ίδρυμα με την επωνυμία «ΙΔΡΥΜΑ ΤΩΝ ΑΠΑΝΤΑΧΟΥ ΘΡΑΚΩΝ – ΠΑΝΑΓΙΑ Η ΚΟΣΜΟΣΩΤΕΙΡΑ».
Οι λειτουργικές ενοριακές ανάγκες εξυπηρετούνται σήμερα από το νεότερο διπλανό ναό του Τιμίου Σταυρού.
Τηλ.: (+30)25550-22227
Πηγή: Ιερά Μητρόπολη Αλεξανδρουπόλεως, Τραϊανουπόλεως και Σαμοθράκης, imalex.gr